Głównej zawartości

Komunikat alertu

Ta strona korzysta z cookies. Bez zmiany ustawień pliki są zapisywane na urządzeniu.

Tadeusz Kościuszko, syn Tekli i miecznika brzeskiego Ludwika, urodził się 4 lutego 1746 roku w Mereczowszczyźnie na Polesiu. Uczęszczał do Kolegium Pijarów w Lubieszowie. Swoje dorosłe życie poświęcił karierze wojskowej. W 1765 roku wstąpił do Korpusu Kadetów Szkoły Rycerskiej, powstałej z inicjatywy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. W 1769 roku wyjechał na stypendium do Paryżu. Zgłębiał tam głównie zagadnienia z zakresu inżynierii wojskowej. W 1774 roku wrócił do Polski. Został instruktorem w Szkole Rycerskiej.

W 1775 roku Tadeusz Kościuszko udał się do Ameryki Północnej. Brał udział w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych. Odznaczył się przy pracach fortyfikacyjnych w Filadelfii, w zabezpieczeniu twierdzy Ticonderoga, a także przy oblężeniu Saratogi i West Point. Awansował do stopnia generała brygady.

W 1784 roku Tadeusz Kościuszko wrócił do Polski. Zamieszkał w rodzinnym majątku Siechnowicze. W wyniku reform Sejmu Czteroletniego, dzięki rozbudowie armii, powrócił do służby wojskowej w stopniu generała majora wojsk koronnych. W 1792 roku walczył w wojnie polsko – rosyjskiej. Odznaczył się w kilku bitwach, między innymi pod Dubieńką. Otrzymał awans na generała lejtnanta. Po przystąpieniu króla Stanisława Augusta Poniatowskiego do konfederacji targowickiej podał się do dymisji. Decyzja ta wzmocniła znacznie jego silną pozycję i autorytet, które miał w kraju i zagranicą.

Następnie był na emigracji. Przebywał w Lipsku, odwiedził Francję zabiegając o pomoc dla przyszłego powstania w Polsce, na czele którego miał stanąć. Rewolucyjna Francja nadała mu tytuł honorowego obywatela. W 1793 roku doszło do drugiego rozbioru Polski. Przyszły dowódca insurekcji wyznaczył termin wybuchu powstania na marzec 1794 roku. Akt powstania zostaje ogłoszony 24 marca w Krakowie. Kościuszko objął funkcję Najwyższego Naczelnika Sił Zbrojnych Narodowych. Insurekcja kościuszkowska trwa do 16 listopada 1794 roku. W trakcie powstania Tadeusz Kościuszko zreformował armię, utworzył między innymi oddziały chłopskie kosynierów. Pokonał wojska rosyjskie w bitwie pod Racławicami. Pozyskał chłopów do powstania wydając uniwersał połaniecki znoszący poddaństwo osobiste i ograniczający pańszczyznę. W październiku 1794 roku w przegranej bitwie pod Maciejowicami został ranny i dostał się do niewoli. Został uwięziony w twierdzy w Petersburgu.

W listopadzie 1796 roku został zwolniony przez cara Pawła I z niewoli po złożeniu obietnicy, że nie będzie występował przeciw carowi i jego następcom. Udał się do Stanów Zjednoczonych. W 1798 roku przyjechał do Paryża. Brał udział w tworzeniu Legionów Polskich we Włoszech oraz w powstaniu Legii Naddunajskiej. Zamieszkał we Francji, potem w Szwajcarii. Ostatnie lata życia Tadeusz Kościuszko spędził w Solurze w Szwajcarii. Zmarł 15 października 1817 roku. Rok później trumna z jego zwłokami została sprowadzona do kraju i złożona w krypcie na Wawelu.

Tadeusz Kościuszko uznawany jest za bohatera dwóch narodów Polski i Stanów Zjednoczonych. Jego imię nosi między innymi Akademia Wojskowa w West Point i najwyższy szczyt Australii.

Opracowano na podstawie stron internetowych.