Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego 1473 roku w Toruniu. Był synem kupca krakowskiego Mikołaja, który przybył do Torunia z Krakowa. Matka pochodziła z rodziny Watzenrode, związanej od dziesięcioleci z Toruniem.
W latach 1491-1495 studiował na wydziale sztuk wyzwolonych Akademii Krakowskiej. Dalszą edukacje kontynuował poza granicami Polski. W latach 1496-1503 studiował na uczelniach włoskich: w Bolonii (prawo), Padwie (medycyna) i Ferrarze (prawo). Przebywał także w Rzymie.
Po powrocie z Włoch przez kilka lat mieszkał w Lidzbarku Warmińskim. Tam rezydował jego wuj Łukasz Watzenrode, który był biskupem warmińskim. W Lidzbarku około 1509 roku opracował pierwsze zarysy swojej teorii heliocentrycznej budowy układu słonecznego. Kolejny etap swojego życia Mikołaj Kopernik spędził we Fromborku. Z miastem był związany do końca życia, z kilkuletnimi przerwami na pobyt w Olsztynie.
Najsłynniejsze dzieło Kopernika "De revolutionibus orbium coelestium" ("O obrotach sfer niebieskich") zostało opublikowane w 1543 roku. Przedstawił w nim teorię heliocentrycznej budowy układu słonecznego, burzącą dotychczasowe poglądy w tej dziedzinie. Według jego koncepcji ziemia i inne planety krążą wokół słońca, a nie słońce i planety wokół ziemi, jak głosił obowiązujący do czasów średniowiecza model geocentryczny budowy świata. Teoria Mikołaja Kopernika nie została początkowo przyjęta przychylnie. Z czasem wpłynęła na sposób patrzenia na miejsce naszej planety i człowieka we wszechświecie. Teoria heliocentryczna legła u podstaw tzw. rewolucji kopernikańskiej, szczególnie w naukach ścisłych. W czasach Kopernika technika nie dawała wystarczających podstaw do podania dowodów obserwacyjnych na słuszność idei astronoma. Wkrótce, po zastosowaniu przez Galileusza teleskopu do obserwacji nieba (1609), kolejne wieki dostarczyły dowodów. Ostateczne jej potwierdzenie nastąpiło, gdy zmierzono paralaksy gwiazd.
W czasie swojej działalności Mikołaj Kopernik zgromadził spory księgozbiór. Po śmierci naukowca większość książek trafiała do biblioteki kapitulnej we Fromborku, skąd zostały wywiezione do Szwecji przez wojska Gustawa Adolfa i Karola XII.
Kopernik był nie tylko astronomem. Uważany jest za typowego "człowieka renesansu". Zajmował się bowiem medycyną, matematyką, prawem, ekonomią oraz próbował swoich sił w przekładach literatury.
Opracował ważny "Traktat o monetach". Wygłosił go publicznie w Grudziądzu w 1522 roku na zjeździe stanów Prus Królewskich. Zauważył, że w przypadku istnienia w obiegu dwóch rodzajów pieniądza, z których jeden jest postrzegany jako "lepszy", to będzie on gromadzony, a na rynku pozostanie głównie "gorszy", co można w skrócie opisać regułą: "pieniądz gorszy wypiera lepszy".
W swoim życiu Mikołaj Kopernik pełnił wiele funkcji. Był sekretarzem biskupa warmińskiego, lekarzem biskupa warmińskiego, administratorem dóbr kapituły warmińskiej, komisarzem Warmii, posłem. Fortyfikował zamek olsztyński. Uczestniczył w wielu ważnych przedsięwzięciach dyplomatycznych i administracyjnych. Brał udział w zjazdach stanów Prus Królewskich, w sejmie krakowskim, reprezentował kapitułę podczas negocjacji z Krzyżakami w sprawie zwrotu Braniewa.
Mikołaj Kopernik zmarł we Fromborku 24 maja 1543 roku. Jego teoria heliocentrycznej budowy układu słonecznego była rewolucją nie tylko w astronomii, ale dla całego postrzegania miejsca człowieka we wszechświecie.
Opracowano na podstawie stron internetowych.