9 grudnia obchodzimy Dzień Kartki Świątecznej. Czy wiecie, jak stary jest zwrot „wesołych świąt”? Zaistniał już w liście z 1534 roku. Natomiast sam zwyczaj przesyłania sobie życzeń istnieje już od kilku tysięcy lat. W starożytnym Egipcie pisano je na papirusach. W Europie pierwsze życzenia wysyłano z okazji świąt Bożego Narodzenia już w XV wieku. Prototyp kartki świątecznej pojawił się w 1611 roku – był to manuskrypt wysłany królowi Anglii Jakubowi I, ozdobiony wizerunkiem kwiatu róży, o wymiarach 84 na 60 cm. Żeby można go było łatwo przesłać, był składany. Zawierał życzenia świąteczne i noworoczne.
Zachęcamy do wysyłania tradycyjnych kartek pocztowych z życzeniami dla rodziny i przyjaciół. Zbliżające się święta Bożego Narodzenia są do tego świetną okazją.
7 grudnia przynosi wspaniałą okazję do podjęcia tradycyjnej formy kontaktu z bliskimi i dalszymi krewnymi lub przyjaciółmi: Dzień Pisania Listów. Dziś nazwalibyśmy ten sposób „analogowym”, ponieważ żyjemy w dobie komunikacji elektronicznej. „Świat listu został roztrzaskany przez telefon, teraz atakuje go skrzyżowanie telefonu i listu, niechlujny i szybki mutant w postaci e-maila. Ale w naszym narastającym luksusowym chaosie nieustannie odnajdują się i spotykają ludzie, którzy odkrywają, że w intymności kontaktu na odległość nic nie zastąpi listu, choćby był pisany na komputerze” (Tomasz Jastrun).
Stara sztuka pisania listów sprawdziła się w czasie całych wieków doświadczeń. Prawdziwy list ma „duszę”, a dodatkową jego zaletą jest trwałość. Może spróbujesz dziś usiąść na chwilę i nakreślić kilka słów do kogoś, kto czeka na wiadomość od Ciebie? „Odkrycie charakteru pisma przyjaciela na kopercie listu przyniesionego przez listonosza sprawia, że słońce rozjaśnia najbardziej pochmurny dzień” (Charlotte Gray).
Jeżeli jesteście ciekawi, jak obchodzą mikołajki nasi bliscy i dalsi sąsiedzi, a także kraje położone daleko od Polski, to ten artykuł jest dla Was.
ANGLIA – tu święty Mikołaj wkłada prezenty do skarpet zawieszonych przy łóżkach lub na kominkach w wigilię Bożego Narodzenia.
BELGIA – święty Mikołaj pojawia się 5 grudnia, a prezenty zostawia w butach i koszykach. Wokół domów rozkłada się siano, marchewki i ziemniaki dla konia, którym przyjeżdża święty.
CHINY – tutaj pojawia się pod koniec roku na promocjach handlowych Staruszek Bożonarodzeniowy.
CZECHY i SŁOWACJA – 6 grudnia pojawia się Mikulas, któremu towarzyszą anioł i diabeł. Na ziemię schodzi z nieba po złotej nici.
FRANCJA – Père Noël (Bożonarodzeniowy Ojciec) przynoszący prezenty to siwobrody dziadek.
HISZPANIA – tutaj dzieci wieszają przy kominku lub łóżku skarpety, które święty Mikołaj napełnia upominkami 6 grudnia.
HOLANDIA – Sinterklass ubiera się tu na czarno, gdyż jest wybrudzony sadzą z komina. Przybywa statkiem 5 grudnia i rozdaje dzieciom czekoladowe litery.
NIEMCY – po kraju podróżuje na osiołku lub saniami zaprzężonymi w renifery stary biskup najbardziej podobny do pierwowzoru. Nagradza grzeczne dzieci cukierkami i owocami, a niegrzecznym zostawia rózgi i ziemniaki.
ROSJA – tutaj Dziadek Mróz odwiedza dzieci z podarunkami w Nowy Rok.
SYRIA – 1 stycznia odwiedza dzieci wielbłąd z prezentami. Dzień wcześniej wystawia się dla niego przed domem wodę i owies.
SZWECJA – w wigilię Bożego Narodzenia przynosi prezenty grzecznym dzieciom karłowaty skrzat Jultomte.
USA – 6 grudnia obchodzony jest Dzień Biskupa Mikołaja. Święty wkłada prezenty do skarpet zawieszonych na kominku.
WŁOCHY – z prezentami przybywa wiedźma Befana, obdarta staruszka latająca na miotle. Wrzuca ona przez komin prezenty w święto Trzech Króli. Zostawia jej się na stole mandarynki i kieliszek wina.
5 grudnia – Międzynarodowy Dzień Ninja.
Kim byli ninja? To azjatyccy wojownicy i szpiedzy, którzy w dawnej Japonii służyli samurajom. Wywodzili się z najniższych klas społecznych, a ich czarne stroje i prosta broń wskazują na pochodzenie. Ich atrybuty to tajemniczość, szybkość i zwinność.
Inicjatorem Dnia Ninja była… sieć Ninja Burger, która tym samym zwraca uwagę na szybkość, z jaką przygotowywane są w jej lokalach gorące kanapki.
2 grudnia obchodzimy Fritters Day – Dzień Placków. Placek to porcja składników (ziemniaków, owoców, warzyw itp. lub samego ciasta), panierowanych lub bez panierki, smażona w głębokim tłuszczu, w wersji słonej, pikantnej lub słodkiej.
W Polsce królują placki ziemniaczane z różnymi dodatkami, za oceanem najpopularniejsze są placki drożdżowe wypełnione dowolnym nadzieniem (najbardziej powszechne u nas to racuchy z jabłkami). W Azji cieszą się powodzeniem a-kyaw – placki z tykwy, panierowanych warzyw i owoców morza. Specjalnościa indonezyjską są placuszki z bananami, a japońską – tempura z rybami lub owocami morza.
Na całym świecie, w tym również u nas, coraz bardziej modne stają się zdrowe placki ze szpinaku, jabłek, cukinii czy marchewki. Może warto spróbować?
Noc z 29 na 30 listopada to stare święto wróżb i zabiegów magicznych o charakterze matrymonialnym, przeznaczonych niegdyś wyłącznie dla panien – tak zwane andrzejki. Obchodzone także w innych krajach europejskich, przywędrowały do Polski prawdopodobnie w XVI wieku. Wcześniej znane były pod nazwami „jędrzejki” lub „jędrzejówki”.
Zwyczaje andrzejkowe miały być może związek z czasami przedchrześcijańskimi i jesienno-zimowymi tradycjami związanymi ze zmarłymi.
Patronem święta jest św. Andrzej, opiekun panien cnotliwych i pobożnych.
1 grudnia wypada Dzień Jedzenia Czerwonego Jabłka. Owoce te znane są już od 6500 roku p.n.e. Pochodzą z Azji Środkowej, skąd trafiły w okolice Morza Czarnego, do Persji, starożytnej Grecji i Rzymu. Ich właściwości są nieocenione: poprawiają pamięć, pozytywnie wpływają na koncentrację i uwagę, stymulują aktywność mózgu, wzmacniają zęby i kości, pomagają obniżyć poziom cholesterolu we krwi, zawierają przeciwutleniacze chroniące przed nowotworami, zapobiegają zaparciom, miażdżycy i zawałom, ułatwiają odchudzanie, oczyszczają organizm z toksyn. Co najważniejsze – są nie tylko zdrowe, ale i bardzo smaczne! Można je jeść na wiele sposobów: surowe, w postaci musów, soków i galaretek, w sałtkach, ciastach i deserach. Pasują praktycznie do każdej potrawy.
29 listopada 1830 roku atakiem na Belweder rozpoczęło się powstanie wzniecone przez podchorążych Szkoły Piechoty w Warszawie pod dowództwem podporucznika Piotra Wysockiego. Objęło ono swoim zasięgiem Królestwo Polskie, Litwę, Wołyń i Żmudź. 30 listopada powstańcy opanowali stolicę. Następnie powołano Rząd Tymczasowy, a w styczniu 1831 r., w wyniku detronizacji cara Mikołaja I, władzę przejął Rząd Narodowy. Polacy stoczyli zwycięskie bitwy pod Dębem Wielkiem, Iganiami, Stoczkiem i Wawrem, jednak w maju 1831 r. odnieśli klęskę pod Ostrołęką, co zapoczątkowało schyłek powstania. We wrześniu, wskutek ataku wojsk rosyjskich, podpisany został akt kapitulacji Warszawy. Na pamiątkę wydarzeń powstania listopadowego dzień 29 listopada został w Polsce ustanowiony Dniem Podchorążego.
28 listopada wypada Dzień Marsa. Jest to czwarta planeta w kolejności od Słońca, nasza najbliższa sąsiadka. Ze względu na specyficzną barwę Mars nazywany jest Czerwoną Planetą. Już od czasów starożytnych fascynuje ludzkość, jego nazwa również wywodzi się ze starożytności – jest imieniem rzymskiego boga wojny.
Prawdopodobnie jest dumnym posiadaczem najwyższego szczytu w Układzie Słonecznym – góry o wysokości 25 000 m. Równie głębokie są marsjańskie kaniony – nawet do 5 000 km. Czas na Marsie płynie inaczej niż na Ziemi: rok na Czerwonej Planecie trwa aż 687 dni.
W nocy z 24 na 25 listopada obchodzono w dawnej Polsce żeński odpowiednik andrzejek – katarzynki. W tę noc młodzi mężczyźni wróżyli sobie, aby dowiedzieć się, która z panien zostanie towarzyszką ich życia. Kawalerowie recytowali wierszyk mający ściągnąć pomyślną wróżbę, wkładali pod poduszki dziewczęce części garderoby lub ptasie pióra, wróżyli z kubków. Towarzyszyły temu zabawy i psoty.
Kult św. Katarzyny Aleksandryjskiej, której wspomnienie przypada na 25 listopada, wywodzi się ze średniowiecza. Sama tradycja katarzynek zanikła około połowy XIX wieku.
Burak to warzywo pospolite, niepozorne i niedoceniane. Mimo to doczekało się swojego święta – 24 listopada przypada Dzień Buraka. Jest on jednym z najzdrowszych składników naszego jadłospisu. Reguluje ciśnienie krwi, przyczynia się do zdrowia układu nerwowego, dostarcza witamin z grupy B oraz witamin A i C, reguluje gospodarkę wodną organizmu, poprawia funkcjonowanie mięśni, obniża poziom cholesterolu, regeneruje skórę, reguluje trawienie, łagodzi migreny. Ze względu na dużą zawartość żelaza polecany jest osobom z anemią. Zawiera także błonnik, jest dietetyczny i niskokaloryczny. Włącz buraki do swojego menu!
Dziś Dzień Fibonacciego. Data tego święta – 23 listopada – nie jest przypadkowa. Miesiąc (11) i dzień (23) to początek tzw. ciągu Fibonacciego.
Leonard z Pizy zwany Fibonaccim był włoskim matematykiem, który w XII wieku odkrył ciąg liczb opisujący wiele zjawisk otaczającego nas świata, np. kąt wypuszczania pędów przez rośliny, kształty galaktyk, sposób rozmnażania się pszczół, kształt muszli ślimaka, budowę ludzkiego DNA… Z ciągu Fibonacciego korzysta się również na giełdach.
Warto porozmawiać o ciągu Fibonacciego na lekcjach matematyki.
Czy zastanawialiście się kiedykolwiek nad znaczeniem zwykłej, kolorowej kredki? To przedmiot prosty, relatywnie tani, dostępny dla każdego, ale nie przez każdego doceniany. Dziś, 22 listopada, ma swoje święto – Dzień Kredki.
Rysowanie, malowanie, kolorowanie, to zajęcia zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Pozwalają wyrazić swoje emocje, zrealizować potrzeby estetyczne, uzewnętrznić myśli i uczucia, rozwinąć wyobraźnię i kreatywność, ćwiczyć zdolności manualne.
Ciekawa jest historia kredek, która sięga czasów starożytnych. Mieszano wówczas wosk pszczeli z barwnym pigmentem. Współczesne kredki powstały w Europie. Najpierw wytwarzano je z mieszanki węgla drzewnego i oleju, później z gliny i grafitu, dzisiaj natomiast produkuje się je z wykorzystaniem naturalnych pigmentów. W Polsce długą i bogatą tradycją cieszą się od roku 1889 słynne kredki Bambino.
„Więc chodź, pomaluj mój świat na żółto i na niebiesko, niech na niebie stanie tęcza malowana twoją kredką…” – śpiewał niegdyś zespół „2 plus 1”. Warto sięgnąć po kredki, by rozładować stres i miło spędzić czas.
21 listopada to Światowy Dzień Telewizji. Święto zostało uchwalone przez ONZ po to, aby zwrócić uwagę na problem niewłaściwego wykorzystania mediów oraz konieczność ukierunkowania telewizji na promowanie pokoju i współpracy, popularyzowanie wiedzy i kultury.
Dzisiejsza data to również Światowy Dzień Życzliwości i Pozdrowień – wywodzący się z USA Hallo World Day. Ideą tego święta jest protest przeciwko konfliktom zbrojnym, propagowanie pokojowego rozwiązywania sporów i życzliwości ludzi wobec siebie nawzajem na co dzień.
Na 18 listopada przypadają Międzynarodowy Dzień Przeciwstawiania się Zastraszaniu, Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach oraz… Urodziny Myszki Miki. Pierwsze ze świąt ma na celu popularyzację niezgody na zastraszanie człowieka przez człowieka i uczulanie na tego typu zachowania. Zawsze należy stanąć po stronie słabszego i wesprzeć go!
Drugie święto zwraca uwagę na poważne zagrożenie dla zdrowia społecznego, jakim jest wzrastanie odporności na antybiotyki wśród drobnoustrojów wywołujących u człowieka choroby.
Powagę tematyki tych niezwykłych świąt łagodzi Dzień Myszki Miki, która „przyszła na świat” 18 listopada 1928 roku, pojawiając się tego dnia w filmie animowanym „Parowiec Willie”. Postać Myszki Miki jest dziś tak popularna, że stała się zawsze aktualną bohaterką światowej popkultury. Wszystkiego najlepszego, Miki!